1957 Questionnaire response by John J. Williams

Description

Responses to a 1957 questionnaire created by the Welsh Folk Museum and distributed by Anglesey Rural Community Council, and completed by John G. Williams, Llanfechell, Anglesey, on the subject area of 'a typical work day in years gone by'.

---

Transcription

[MS 354_0001]

 

Gorffennaf 17, 1957

[Wedi ysgrifennu ‘Clwb Pensiynwyr Padrig’]

 

Enw: John G Williams

 

Cyfeiriad: [Y? 7?] Bungalow, Llanfechell

 

Beth oedd amser codi arferol? 5 o’r gloch

 

A godai pawb yr un amser? Na fyddant, ond y certmyn ar porthwr

 

A wneid unrhyw waith cyn brecwast? 2 awr cyn brecwast yn y cynhaeaf a brecwast am 7 yr adeg hono

 

Pa bryd oedd amswer brecwast? 6 o’r gloch

 

Beth a fwyteid I frecwast? Bara llaeth a Brwas

 

A fyddai pawb yn cael yr un bwyd? Byddant y gweision

 

A oedd hi’n arferol i gadw dyletswydd? Gyda’r mwyafrif

 

Pa bryd yn ystod y dydd y cedwid dyletswydd? Ar ôl y Boreufwyd

 

Pwy fyddai’n cymryd rhan? Gwr y ffarm a’r gweision hynaf

 

A gymerai pawb ran yn ei dro? Pawb yn ei dro

 

A oedd hi’n arferiad i gymryd bwyd rhwng brecwast a chinio? Nac oedd

 

Os felly, pa fwyd? –

 

Beth oedd enw’r pryd? –

 

Ym mh’le y bwyteid ef? –

 

A oedd amser arbennig i’r pryd hwn? –

 

Am faint o’r gloch yr oedd cinio, fel arfer? Hanner dydd 

 

A fyddai pawb un cael yr un bwyd? Byddai y gweision

 

Beth oedd y bwyd cyffredin amser cinio? Tatw llaeth tatw, gravy a beef

 

A fyddai pawb yn bwyta yn yr un lle? Byddai by gweision

 

A oedd enw arall ar ginio? Prawnfwyd

 

 

[MS 354_0002]

 

A fyddech chwi’n bwyta cinio yn y caeau o gwbl? Na fyddant

 

Os felly, a oedd y bwyd yn wahanol? –

 

Sut oedd galw’r dynion or’ caeau i’r tŷ i gael eu cinio? Gyda gloch, crogau, neu yn hwsmon yn galw, ac yn cychwyn am y ty 

 

Am faint o’r gloch yr oedd pryd yn y prynhawd? 6 o’r gloch

 

Beth oedd yr enw, neu’r enwau, arno? Cynyswyd neu te

 

Beth a fwyteid? Powliad o de, bara cymysg a digon o fenyn pot

 

Ym mh’le y bwyteid y pryd bwyd hwn? Yn y briws, neu y gegin

 

Am faint o’r gloch yr oedd pryd gyda’r nos? am 7 o’r gloch

 

Beth oedd yr enw (neu’r enwau) arno? Swper

 

Beth a fwyteid iddo? Powliad o uwd a digon o lefrith ac bara menyn 

 

Pwy fyddai yno? (Y gweision er enghraift?) Dim ond y rhai sengl gan y byddai y gwyr yn mynd gartref

 

Sut y byddai’r gwaith beunyddiol yn ffitio i mewn? Y Beilif yn rhoi [yr orden?] ir hwsom, ac yntau yn ei rannu wedyn

 

Pa amser a wneid y godro? Ar ol y boreufwyd, y porthwr, morynion a’r gwas bach  

 

A fyddid yn dyrnu â ffust? Byddant

 

Pa amser ar y dydd y byddai’r gwragedd yn ymweld â’u cymdogion? Yn y prynhawn. Gwadd i de, a [freal?] o [deiseu?] gri

 

A beth am y dynion? Ar ol noswydd

 

Beth oedd yr enw yn eich ardal am fynd i alw ar bobl fel hyn? (Yn rhai ardaloedd defnyddir y geiriau ‘cerdded tai’ neu ‘cymowta’, er enghraifft) Cerdded tai

 

Sut yr oedd pobl y neu difyrru eu hunain gyda’r nos yn eu cartrefi? Seiat, Penny Reading, neu y dynion yn tyrru at ei gilydd a pawb ei stori

 

Am faint o’r gloch yr eid i’r gwely? 9-30pm – 10pm

 

A wneid unrhyw waith gyda’r nos ar yr aelwyd? Y merched yn gwnio neu yn gweu, neu trwsio sannau  

 

A oedd bwyd gwahanol yn y gaeaf a’r hâf? [Teby?] fyddai y bwyd